Lo ngại trước việc biến dạng giữa truyền thống lâu đời và tiến bộ
Cùng với vận tốc đô thị hóa, ĐK tài chính tài chính-xã hội đổi khác, ở nhiều nơi, đồng bào dân tộc thiểu số sở hữu Xu thế “thoát ly” nhà ở truyền thống lịch sử lúcến nguy cơ tiềm ẩn tiềm ẩn mai một phiên bản sắc càng ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi sợ hãi ko chỉ sở hữu là của những cấp lãnh đạo địa phương mà cũng chính là nỗi trăn trở của những nhà quy hoạch, kiến trúc sư (KTS) trong tương đối nhiều năm qua.
Các xã Y Tý, Trịnh Tường... của huyện Bát Xát được xem là vấn đề tới cchúng tan lựa thú vị của khác quốc tế trong và ngoài nước lúc tới với Lào Cai. Đến bên trên đây, khác quốc tế được tìm hiểu những nét rất dị trong văn hóa truyền thống truyền thống lâu đời của đồng bào Hà Nhì, nhất là những ngôi nhà trình tường-phiên bản sắc riêng của đồng bào nơi bên trên đây. Nhưng hiện nay, tại những phiên bản của người Hà Nhì, ko khó để nhận thấy những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần thay thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất tương đối nhiều thời hạn, sức lực với kinh phí chi tiêu ko rẻ, từ 300 tới 400 triệu đồngồng. Vì vậy, tổ chức chính quyền địa phương và những ban, ngành vẫn gặp nhiều khó khăn trong thao tác và công tác quản trị và vận hành, kim chỉ nan cho bà con giữ kiến trúc nhà truyền thống lâu đời.
 |
| Bản phượt xã hội Sà Rèn, thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vẫn giữ kiến trúc nhà truyền thống lâu đời của người Thái cuốn hút khách phượt. Hình ảnh: PHƯƠNG LAN |
KTS Hoàng Thúc Hào, Phó quản trị Hội KTS Việt Nam nhìn nhận: Thực tế, một trong những điểm phượt nổi tiếng về cảnh sắc thơ mộng và kiến trúc xinh ở Việt Nam đang trong trạng thái biến đổi uy lực. Đà Lạt (Lâm Đồng) hay Sa Pa (Lào Cai)... giờ đã trở nên bê tông hóa hơn 80%. Đó đó là sự việc phá hủy nhân gianh phát triển; là sự việc phát triển chỉ nhìn vào tiện dụng trước cảm giác của mắt mà bỏ qua tiện dụng lâu dài, tiện dụng của toàn thể xã hội. Sửa chữa những sai lầm này mất quá nhiều thời hạn, công sức của con người và thậm chí ko thể tái khôi phục những giá trị từng với.
“Nhìn lại sự phát triển của kiến trúc hơn 20 năm qua, đơn thuần và kém chất lượngn dị nhận thấy yếu tố phiên bản sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng với vị trí và thành tựu đáng sử dụng rộng rãi, chưa được phát huy trong xã hội văn minh, thậm chí nảy sinh đứt gãy, biến dạng giữa truyền thống lịch sử và văn minh”, KTS Hoàng Thúc Hào share.
Cần mang chiếc nhìn thấu đáo, nhân văn
Ngày 7-2-2023, Thủ tướng Chính phủ phát hành Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc triết lý phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo phiên bản sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống cuội nguồn" đã nêu: “Quá trình đô thị hóa với vận tốc nkhô nóng, tác động ko nhỏ tới những vùng ven đô, vùng nông thôn, kéo tới sự đổi khác về mặt xã hội, văn hóa truyền thống, lối sống với nông thôn nkhô nóng chóng tác động tới những vấn đề xây dựng. Nhiều khu cận những đô thị phát triển một nhữngh tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc càng ngày càng mất phiên bản sắc truyền thống cuội nguồn, pha tạp, ko thích ứng với phong cảnh tự nhiên và thoải mái, cấu trúc làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, những giá trị kiến trúc truyền thống cuội nguồn chưa được chú trọng kế thừa và phát triển”. Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg đã tìm ra những trọng trách rưới để “xây dựng nền kiến trúc Việt Nam văn minh, đậm đà phiên bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống cuội nguồn, thích ứng với ĐK tự nhiên và thoải mái, ĐK tài chính-xã hội, yêu cầu quốc phòng, bình yên và hội nhập quốc tế”.
Trong khuôn kcọp Festival KTS trẻ toàn nước lần thứ IX năm 2023 tung ra tại Yên Bái vào vào vào buổi tối cuối tuần qua, Hội KTS Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Sáng tạo kiến trúc-lan tỏa và hội nhập” cuốn hút sự tham dự của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa truyền thống bạn dạng địa, bạn dạng sắc văn hóa truyền thống của xã hội dân tộc thiểu số trong số dự án công trình kiến trúc mới, nhất là những dự án công trình kiến trúc cuốn hút du ngoạn.
Là một tỉnh vùng cao đang thúc đẩy phát triển du ngoạn xã hội, du ngoạn văn hóa truyền thống những dân tộc, Yên Bái được review là địa phương đã sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó chú trọng bảo tồn những nét văn hóa truyền thống và kiến trúc đặc trưng của đồng bào những dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho biết thêm, việc tạo dựng những nét riêng ko liên quan gì tới nhau trong những đồ án quy hoạch, trong từng công trình xây dựng kiến trúc sở hữu bạn dạng sắc vùng, miền trong mức độ hiện nay là một việc làm quan trọng, góp góp thêm phần vừa bảo tồn những giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, dân tộc vừa tạo ra những thành phầm quy hoạch, kiến trúc sở hữu sức lan tỏa. Thời gian qua, thao tác làm việc và công tác quản trị và vận hành kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quy hoạch khu tính năng đã được những cấp cơ quan ban ngành địa phương, những sở, ban, ngành tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch càng ngày càng được nâng cừ khôi về quy mô, unique, sở hữu trọng tâm, sở hữu chiều sâu, nhất là tại những địa phương trong tỉnh sở hữu tương đối nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, những huyện: Văn Chấn, Mù Cang Chải, Trạm Tấu... Các quy hoạch, dự án công trình xây dựng khu du ngoạn-nghỉ ngơi đã sở hữu những triết lý nhất định mang tính chất chất chất đặc trưng về bạn dạng sắc, văn hóa truyền thống vùng, miền.
KTS Hoàng Thúc Hào nghĩ là, kiến trúc ko chỉ với với đơn thuần là gạch, cát, đá, bê tông mà còn phải thể hiện tính nhân văn, với trách nát rưới nhiệm xã hội, là thẩm mỹ và làm đẹp xã hội mang tới thú vui cho con người, quyên tâm tới tiện dụng xã hội, với tính lan tỏa ra xã hội, tính thiết thực và kiên cố. Đặc biệt là ở những vùng, miền với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa truyền thống phiên bản địa kỳ diệu, chớ bỏ đồng bào “thoát ly” phiên bản sắc của dân tộc mình; động viên, hỗ trợ chúng ta sống, gìn giữ chính ngôi nhà truyền thống cuội nguồn của tôi.
Để giữ gìn và phát huy phiên bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần sự quyên tâm vào cuộc của cả khối hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, những nhà quản trị và vận hành, những KTS và những người thực hành xây dựng. Cần mang dòng nhìn thấu đáo, nhân văn để những dự án công trình kiến trúc ấy thực sự vì xã hội, hướng tới xã hội.
